ეკატერინე ნოზაძე

ლაბორატორიის ხელმძღვანელი, აკადემიური დოქტორი ბიოლოგიაში

მემბრანოლოგიის ლაბორატორია

მოკლე ბიოგრაფია

ბიოლოგიურ მეცნიერებათა აკადემიურ დოქტორ ეკა ნოზაძის სამეცნიერო მოღვაწეობა დაიწყო 1999 წლიდან ივანე ბერიტაშვილის ფიზიოლოგიის ინსტიტუტის მემბრანოლოგიის ლაბორატორიაში, სადაც პროფესორ ზურაბ ქომეთიანის ხელმძღვანელობით 2003 წელს დაიცვა საკანდიდატო დისერტაცია თემაზე: ,,Na,K-ATPაზური სისტემის Na+ და K+ იონებით აქტივაციის მოლეკულური მექანიზმი OPA და OPS რეჟიმებში“. ჩატარებული გამოკვლევების საფუძველზე მიღებული შედეგები მნიშვნელოვნად აღრმავებენ ცოდნას Na,K-ATPაზას მოლეკულური მექანიზმის შესახებ. ნაშრომში გამოყენებული კინეტიკური მეთოდები შეიძლება წარმატებით იყოს გამოყენებული სხვა ფერმენტული სისტემების კინეტიკური კვლევებისთვის. ეკა ნოზაძის მიერ, აგრეთვე, შესწავლილი იქნა სხვა ტრანსპორტული ATPაზების, როგორიცაა Ca-ATPაზა, Mg-ATPაზა, Ni-ATPაზა, მოქმედების მოლეკულური მექანიზმი.
ე. ნოზაძე არის ევროპის ბიოქიმიკოსთა ასოციაციის და ევროპის ნეირომეცნიერთა ასოციაციის წევრი. მისი სამეცნიერო შრომები წარდგენილ იქნა სხვადასხვა საერთაშორისო სამეცნიერო ფორუმებზე, როგორც საქართველოში, ასევე ევროპაში. ის არის 30 სამეცნიერო შრომის ავტორი.
ამჟამად, ეკა ნოზაძე არის ივ. ბერიტაშვილის ექსპერიმენტული ბიომედიცინის ცენტრის მემბრანოლოგიის ლაბორატორიის ხელმძღვანელი და წარმატებით განაგრძობს მეცნიერულ მოღვაწეობას.

ე. ნოზაძის კვლევის ინტერესს წარმოადგენს ტრანსპორტული ATPაზების კინეტიკისა და რეგულაციის პრინციპების დადგენა. განსაკუთრებით, Na,K-ATPაზური სისტემა, რომლის ფუნქცია და რეგულაციის მექანიზმები, მსოფლიოს წამყვანი მეცნიერების მიერ მრავალწლიანი კვლევების მიუხედავად, მაინც არ არის ბოლომდე დადგენილი. ეკა ნოზაძეს განსაკუთრებით აინტერესებს  შედარებით ახალი მიმართულება - ენდოგენური კარდიოსტეროიდების და Na,K-ATPაზას სასიგნალო გზების ფუნქციური მნიშვნელობის განსაზღვრა.

პუბლიკაციები:

1.   S. Dzneladze and E. Nozadze " The Effect of Neurotransmitter and Synaptosomal Factor on the Synapic Membrane Anion-Activated ATPases." Bulleten of the Georgian National Academy of Sciences,  2020,  vol.14,  №1, pp.184-187
2.   S. Dzneladze, L. Tsakadze, E. Nozadze, L. Shioshvili, M. Leladze, N. Arutinova, T. Jariashvili, S.Kupradze and G. Chkadua " Chloride anion-activated ATPase." The Journal of Biological Physics and Chemistry, 2020,  pp. 37-40
3.  გვანცა ჭკადუა, ეკა ნოზაძე, ლეილა წაქაძე , ლია შიოშვილი, ნანა არუთინოვა, მარინე ლელაძე, სოფიო ძნელაძე  ,, Na,K-ATPაზა და  ROS ჰორმეზისი." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად.მაცნე, ბიომედ. სერია,  2020,  ტ.46, N 5-6, გვ. 349-355
4.   ლ.წაქაზე, ე.ნოზაძე, ლ.შიოშვილი, მ.ლელაძე, ნ.არუთინოვა, ს.ძნელაძე, ს.კუპრაძე,გ.ჭკადუა ,, PCHMB-ს ზეგგავლენა ტრანსპორტულ ATPაზებზე." საქ. მეცნ.ეროვნ. აკად.მაცნე, ბიომედ.სერია , 2019, ტ.45 N1–2, გვ.41–44
5.   G. Chkadua, L. Tsakadze, E. Nozadze, M. Leladze, S. Dzneladze, L. Shioshvili, N. Arutinovaand S. Kupradze. " Zn2+ Depended Mg-ATPase Activity." Nova Science Publishers, Inc. NewYork, 2018
6.   მ. ლელაძე,  ლ. წაქაძე, ე. ნოზაძე,  ლ. შიოშვილი, ნ. არუთინოვა, ს. ძნელაძე,   ს.კუპრაძე.  გ. ჭკადუა  ,, ოუაბაინის ზეგავლენა მაგნიუმ-დამოკიდებულ Ca2+ და HCO3--ითაქტივირებულ ATPაზებზე ვირთაგვას თავის ტვინის სინაფსური მემბრანების ფრაქციაში." საქ. მეც. ეროვნ.აკად. მაცნე  ბიომედ.სერია, 2018,  ტომი 44, N5-6, გვ.361-366
7.   გ. ჭკადუა,  ე. ნოზაძე,  ლ.წაქაძე,  ლ. შიოშვილი, მ. ლელაძე,   ნ. არუთინოვა, ს. ძნელაძე,   ს.  კუპრაძე ,, მძიმე მეტალების გავლენა  Na,K-ATPაზურ  Mg-ATPაზურ  სისტემებზე." საქ, მეცნ, აკად, მაცნე, ბიოლოგიის სერია, 2017
8.   ს.  კუპრაძე,  ლ.წაქაძე,  ე. ნოზაძე,   ლ. შიოშვილი,  მ. ლელაძე,   ნ. არუთინოვა,  ს.ძნელაძე,  გ. ჭკადუა ,, მძიმე მეტალების (Cd, Pb) ზეგავლენა  Cl-ATPაზაზე ვირთაგვასთავის ტვინის სინაფსური მემბრანების ფრაქციაში." საქ, მეცნ, აკად, მაცნე, ბიოლოგიისსერია, 2017
9.   ლ.წაქაძე, მ. ლელაძე, ს.ძნელაძე, ე. ნოზაძე, ლ. შიოშვილი, ნ. არუთინოვა, ს. კუპრაძე, გ.ჭკადუა. ,,Mg,HCO3-ATPაზური აქტიობის ცვლილება ვირთაგვის თავის ტვინისმემბრანულ   ფრაქციებში სუსტი სტრესოგენული ფაქტორის ზემოქმედებით."  საქ.მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, ბიომედ. სერია, 2016, ტ.42, №3-4, გვ. 193-198
10.   E. Nozadze, L. Shioshvili, L. Tsakadze, N. Arutinova, M. Leladze, S. Dzneladze, G. Chkadua. ,,Kinetic Features of Transport ATPases.” Systemic, Cellular and Molecular Mechanisms of  Physiological Functions and Their Disorders (Proceedings of Iv. Beritashvili Center for Experimental Biomedicine-2016). Nova Science Publishers, Inc. New York, 2016, pp.262-269
11.  E. Nozadze, N. Arutinova, L. Tsakadze, L. Shioshvili, M. Leladze, S. Dzneladze, G. Chkadua "Molecular Mechanizms of Mg-ATPase Activity." The Journal of Membrane Biology, 2015,   v.248,     N2, pp.295-300 DOI10.1007/s00232-014-9769-2
12.  S. Dzneladze, L. Tsakadze, M. Leladze, E. Nozadze, N. Arutinova, L. Shioshvili, G. Chkadua       "Comparative Analysis of Mg-Dependent and Mg-independent HCO3-ATPases." The Journal of Membrane Biology, 2015,  v.248, N.1, pp.53-58. DOI10.1007/s00232-014-9739-8
13. ლ. წაქაძე, ე. ნოზაძე, ლ. შიოშვილი, მ.ლელაძე, ნ. არუთინოვა, ს. ძნელაზე, გ. ჭკადუა ,,ჰორმეზისის მოვლენის შესწავლა Na,K-ATPაზური სისტემის აქტიობაზე." საქ. მეც. ეროვნ.აკად.მაცნე, ბიომედ.სერია,  2015, ტ.41,  N3-4, გვ.181-185
14. ე.ნოზაძე, ნ.არუთინოვა, ლ.წაქაძე, ლ.შიოშვილი, მ.ლელაძე, ს.ძნელაძე, გ.ჭკადუა ,,Mg- ATPაზას გამოკვლევის ზოგიერთი საკითხი." საქ. მეც. ეროვნ. აკად.მაცნე, ბიომედ.სერია, 2014,  ტ.40,N3-4, გვ.159-163
15. ე. ნოზაძე, ნ. არუთინოვა, გ. ჭკადუა ,,Mg-დამოკიდებული Ca-ATPაზური აქტიობის დამოკიდებულება Ca-ის კონცენტრაციაზე." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, ბიომედ. სერია, 2013, ტ.39, №1-2, გვ.35-40
16.  ე. ნოზაძე, ნ. არუთინოვა, გ. ჭკადუა, თ. ჯარიაშვილი ,,ზოგიერთი მოდიფიკატორის გავლენა Mg-დამოკიდებულ Ca-ATPაზურ სისტემაზე."  საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, ბიომედ. სერია, 2012, ტ.38, №5-6, გვ.309-313
17. ნ. არუთინოვა, ე. ნოზაძე, ზ. ქომეთიანი ,,ნეიროტრანსმიტერებისა და სინაფტოსომური  ფაქტორის გავლენა Ca,Mg-ATPაზურ და Mg-ATPაზურ აქტიობაზე." საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, ბიომედ. სერია,   2011,  ტ37, N1-2, გვ.1-4
18. ე. ნოზაძე, ნ. არუთინოვა, მ. ქირია ,,Ni-ATPაზას მოქმედების მოლეკულური მექანიზმის ზოგიერთი საკითხი." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ. A, 2009, ტ.35, №3-4, გვ.231-234
19. ე. ნოზაძე, ნ. არუთინოვა, მ. ქირია ,,Ni-ით აქტივირებული Mg-დამოკიდებუ-ლი ATPაზა." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ. A,  2009, ტ.35, №1-2, გვ.83-89
20. Z. Kometiani, E. Nozadze "Kinetic Singularities of Transport ATPases." Bulletin of the Georgian National Acad. of Sci. 2007,vol.175, N4, pp.106-109
21. ე. ნოზაძე, ნ. არუთინოვა ,,Mg-ის გავლენა ორვალენტიანი კათიონებით აქტივირებულ ზოგიერთ ATPაზაზე." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ. A,  2007, ტ.33, №4, გვ.211-215
22. E. Nozadze, G. Chkadua, Z. Kometiani "Bivalent cation-activated ATPases." Georgian Journal of Neurosciences, 2005, 1(4), 49–53
23. ე. ნოზაძე, ნ. არუთინოვა ,,ორვალენტიანი კათიონებით აქტივირებული ATPაზების(Mn-ATPაზა, Cu-ATPაზა, Zn-ATPაზა Ni-ATPაზა) განაწილება სუბუჯრედულ ფრაქციებში." საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ. A, 2005,  ტ.31, №5, გვ.711-715
24.  ლ. წაქაძე, ნ. არუთინოვა, ე. ნოზაძე ,,Ca-ATPაზას გამოკვლევის ზოგიერთი საკითხი." საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ.A, 2004. ტ30, N5, გვ.743-747
25. ე. ნოზაძე, გ. ჭკადუა ,,Mg-ATPაზურ აქტიობის დამოკიდებულება სუბსტრატისა და მოდიფიკატორების კონცენტრაციაზე."საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ.A, 2004. ტ30, N5, გვ.693–699
26.  ე. ნოზაძე, გ. ჭკადუა, ზ. ქომეთიანი ,,Na,K-ATPაზური სისტემის Na და K-ით აქტივაციის მექანიზმი ATP-ის სიჭარბისას.' საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ.A, 2003, ტ29, N1-2, გვ.121-127
27.  გ. ჭკადუა, ე. ნოზაძე, ზ. ქომეთიანი ,,Na,K-ATPაზური სისტემის Na და K-ით აქტივაციის მექანიზმი MgATP-ის სიჭარბისას." საქ. მეცნ. აკად. მაცნე, სერ. ბიოლ.A,  2003, ტ29, N1-2, გვ.193-202
28.  G. Chkadua, E. Nozadze, M. Leladze and Z. Kometiani "Na and K activation mechanism for the Na,K-ATPase system." Journal of Biological Physics and Chemistry, 2002, 2, pp.19-24
29. M. Leladze, E. Nozadze and Z. Kometiani "On the molecular mechanism of Na,K-ATPase isoforms."  Journal of Biological Physics and Chemistry, 2001, 1, pp.19-20
30. M. Leladze, E. Nozadze, G. Chkadua and Z. Kometiani "The K-activation of the Mg-dependent cycle of Na,K-ATPase." Journal of Biological Physics and Chemistry, 2001, 1, pp.76-80